Zespół skrzyżowania górnego (Upper crossed syndrome)

Jest to jeden z zespołów posturalnych, dotyczący okolicy szyjno-piersiowej. Został on opisany przez czeskiego neurologa oraz chiropraktyka Vladimira Jandę w 1996 r. Charakteryzuje się przygarbioną postawą ciała z zaokrąglonymi, uniesionymi ku górze barkami, nadmiernie wysuniętą do przodu głową, powiększoną kifozą odcinka piersiowego oraz zamkniętą klatką piersiową.

Przyczyną występowania takiej postawy jest zazwyczaj nadmierne przesiadywanie w pozycji siedzącej, która to prowadzi do imbalansu struktur mięśniowo-powięziowych – nadmiernego przykurczu i napięcia wraz z jednoczesnym rozciągnięciem i osłabieniem po stronie przeciwnej. Uważa się także, że przewlekłe napięcie stresogenne będzie miało wpływ na wystąpienie opisywanego zespołu.

Konsekwencje wynikające z przetrwałego zespołu skrzyżowania górnego:

• bóle głowy w okolicy potylicy oraz skroni, pseudomigreny

• przewlekłe napięcie i sztywność odcinka szyjnego kręgosłupa, „wdowi garb”

• ograniczenia ruchomości obręczy barkowej, łokci, nadgarstków • bóle między łopatkami

• drętwienie dłoni, wynikające z zaburzenia ślizgu nerwów i splotów w obrębie górnego odcinka kręgosłupa

• zamknięta klatka piersiowa, problemy z oddychaniem – spłycenie oddechu spowodowane zaburzoną pracą przepony oraz mięśni oddechowych

• napięcia w obrębie jamy brzusznej Stuktury o wzmożonym napięciu oraz zmniejszonej elastyczności to m. in. część zstępująca mięśnia czworobocznego grzbietu, dźwigacz łopatki, mięśnie piersiowe oraz podpotyliczne. Osłabienie oraz nadmierne rozciągnięcie dotyczyć będzie głębokich zginaczy mięśni odcinka szyjnego, mięśni zębatych, równoległobocznych oraz prostowników kręgosłupa w odcinku piersiowym.

W przypadku zaistnienia dysbalansu mięśniowego dochodzi do wytworzenia się tzw. punktów spustowych, które mogą wywoływać uczucie ciągłego zmęczenia, dyskomfortu, a także wyzwalać tzw. ból przeniesiony, odległy od występujących napięć. W celu eliminacji problemu należy wdrożyć odpowiednią terapię u fizjoterapeuty, który oceni sylwetkę oraz zrównoważy napięcia i sztywność przemęczonych tkanek za pomocą terapii manualnej. Utrzymaniem efektu terapii będzie wdrożenie ćwiczeń wykonywanych w domu oraz dobór odpowiedniego stanowiska i ergonomii pracy.

Arleta Gołaszewska

Fizjoterapeutka